W dzisiejszych czasach, kiedy ciągle gonimy za obowiązkami i pracą, warto zatrzymać się na moment i zastanowić się nad tym, co w życiu jest naprawdę ważne i godne uwagi. Właśnie w takim duchu powstała idea miast Cittaslow, których wiele znajduje się na Warmii i Mazurach.

Cittaslow to międzynarodowa sieć miast, które stawiają na jakość życia i spokój, a ich koncepcja wywodzi się z ruchu Slow Food, narodzonego we Włoszech w 1998 roku. Stowarzyszenie Cittaslow powstało rok później z inicjatywy czterech włoskich miasteczek, a pierwsze polskie miasta dołączyły do sieci w 2006 roku. W Polsce powołano także Krajową Sieć Miast Cittaslow, której znakiem rozpoznawczym jest ślimak, symbolizujący spokojne i wartościowe życie, skupiające się na docenianiu ponadczasowych wartości i uważnym doświadczaniu otaczającej rzeczywistości.

Po zdrowie i aktywność

Warmia i Mazury to region o niezwykłym potencjale rozwoju uzdrowisk i nowoczesnych usług zdrowotnych. Obecnie w regionie działa jedno uzdrowisko – Gołdap, oferujące bogatą gamę propozycji dla kuracjuszy i turystów. Jednakże, rozwój inteligentnej specjalizacji „Zdrowe życie” otwiera wiele możliwości dla kolejnych inwestycji i ofert. W Gołdapi można skorzystać z tężni solankowych i pijalni wód mineralnych, a także odwiedzić wieżę ciśnień. W pobliskich Stańczykach warto zobaczyć monumentalne wiadukty kolejowe. Jest to tylko niewielka część atrakcji, jakie można znaleźć w tym regionie, który jest w stanie sprostać potrzebom coraz bardziej wymagających turystów. Lidzbark Warmiński, który aktualnie dąży do uzyskania statusu uzdrowiska, oferuje wiele atrakcji dla turystów. Oprócz funkcjonujących już tężni solankowych, miasto zyskuje coraz to nowe obiekty turystyczne. Warto zwrócić uwagę na działające już od lat Termy Warmińskie oraz bogatą bazę hotelową i kulturalną miasta. Lidzbark Warmiński to idealne miejsce na relaksujący wypoczynek, który pozwoli zapomnieć o codziennych zmartwieniach i zregenerować siły.

Gołdap
tu oddycha się pełną piersią

Gołdap to miasto z najczystszym powietrzem w Polsce, gdzie można odpocząć od miejskiego zgiełku i codziennych trosk, zarówno latem, jak i zimą. Położone w pobliżu Puszczy Rominckiej i jeziora Gołdap, zapewnia wiele możliwości wypoczynku, takich jak spacery po lesie, wycieczki rowerowe czy wędkowanie. Miasto jest uzdrowiskiem i członkiem międzynarodowego stowarzyszenia miast Cittaslow znanym z czystego powietrza, borowin, wód mineralnych i leczniczych. Kuracje oferowane w Gołdapi przynoszą ulgę w różnych schorzeniach, takich jak problemy reumatyczne, ortopedyczne, kardiologiczne, układu oddechowego, nadciśnienie, a także wpływają pozytywnie na układ nerwowy i trawienny oraz choroby kobiece. W uzdrowiskowej dzielnicy znajdują się: sanatorium, tężnie solankowe, nowoczesna pijalnia wód mineralnych i leczniczych z grotą solną oraz sieć alejek spacerowych i ścieżek rowerowych. Miasteczko przecina również słynny szlak rowerowy Green Velo.

W Gołdapi priorytetem jest jakość życia, zdrowe jedzenie, aktywność fizyczna, relaks oraz kontakt z naturą. Miejscowość oferuje szeroki wybór zabiegów i korzysta z bezcennych zasobów naturalnych. Woda gruntowa o wysokiej jakości, wydobywana z dużej głębokości, posiada właściwości mineralne. Z poziomu 600 metrów wydobywana jest woda 0,6 % chlorkowo-sodowa i fluorkowa, natomiast z 400 metrów 0,12% chlorkowo–wodorowęglanowo–sodowa. Picie takiej wody pomaga w leczeniu zaburzeń pracy żołądka, wątroby, trzustki i uzupełnieniu elektrolitów. Tężnie solankowe o długości 220 metrów tworzą korzystny mikroklimat pomocny w leczeniu chorób górnych dróg oddechowych, zatok, rozedmy płuc, alergii, nadciśnienia tętniczego oraz przewlekłego stresu i depresji. Groty solne zapewniają naturalny mikroklimat i umożliwiają inhalację, co pomaga w leczeniu chorób układu oddechowego, schorzeń skórnych, niedoczynności tarczycy, chorób serca i schorzeń układu pokarmowego. Borowinowe błota z Niedrzwicy stosowane w zabiegach pomagają w leczeniu stanów zapalnych, chorób kości i mięśni, a także chorób kobiecych. Zabiegi z wykorzystaniem błota borowinowego wspierają regenerację naskórka, uszkodzonych tkanek i poprawiają krążenie krwi w skórze. Doskonałe warunki naturalne w Gołdapi sprzyjają leczeniu innych schorzeń, takich jak otyłość, osteoporoza, choroby narządów ruchu, nerwice oraz urazy.

Gołdap to miasto oferujące nie tylko walory uzdrowiskowe, ale również idealne warunki do rekreacji i wypoczynku. W Puszczy Rominckiej żyje stado żubrów. W pobliżu znajduje się też Puszcza Borecka, w której również można spotkać żubry. Zatyki, oddalone od Gołdapi o kilkanaście kilometrów, to miejsce, gdzie znajduje się gospodarstwo rolne „Bezkrwawe Safari”, a w Rapie, około 30 km na zachód od Gołdapi, można zobaczyć piramidę-grobowiec. W Stańczykach, na wschodzie powiatu gołdapskiego, znajdują się najwyższe w Polsce wiadukty arkadowe. Miłośnikom tajemnic polecamy wyprawę do mistycznej Puszczy Rominckiej i lasu Kumiecie, pełnego bunkrów z czasów II wojny światowej. Lokalną potrawą, której warto spróbować, są kartacze. W Gołdapi można zatrzymać się Hotelu Ventus**** (www.ventushotel.pl), gdzie wypoczniecie w basenie czy strefie wellness i posilicie się po dniu pełnym wrażeń. Gołdap można odwiedzać również zimą – czekają na Was trasy do narciarstwa biegowego oraz naśnieżane i oświetlane trasy zjazdowe na Pięknej Górze Rudziewicz.

Więcej: www.uzdrowiskogoldap.pl

Lidzbark Warmiński
wkrótce kolejne uzdrowisko w regionie

Lidzbark Warmiński, położony na Warmii, to miasto które w sierpniu br stanie się oficjalnie uzdrowiskiem. Jego głónym symbolem jest imponujący zamek biskupów warmińskich, uważany za jeden z najcenniejszych zabytków architektury gotyckiej w Polsce. Zamek ten był rezydencją znanych postaci, takich jak Ignacy Krasicki, kardynał Stanisław Hozjusz i Mikołaj Kopernik. Dziś na jego podzamczu znajduje się luksusowy Hotel Krasicki**** oraz Muzeum Warmińskie, w którym można podziwiać zbrojownię z zabytkową bronią, kolekcje malarstwa, zabytkowe meble, monety, księgi i wiele innych interesujących eksponatów, prezentowanych w doskonale zachowanych i odrestaurowanych komnatach. Zamek został wzniesiony na wąskim półwyspie, utworzonym u zbiegu rzek Łyny i Symsarny, co dodaje malowniczemu położeniu zamku jeszcze więcej uroku.

W Lidzbarku można zobaczyć wiele atrakcji turystycznych. Jedną z nich jest brukowana uliczka Mikołaja Reja, przy której znajduje się kościół farny św. Apostołów Piotra i Pawła. Ta późnogotycka świątynia powstała w XIV wieku i wyróżnia się swoją 70-metrową dzwonnicą. Dalej, na niewielkim wzniesieniu, można zobaczyć Oranżerię Krasickiego w stylu barokowo-klasycystycznym, która obecnie należy do Miejskiej Biblioteki Pedagogicznej. Wokół Oranżerii rozciąga się ogród z fontanną, a na tyłach znajduje się taras widokowy z pięknym widokiem na panoramę miasta. Warto również zwrócić uwagę na historyczną remizę strażacką, ratusz, budynek starego młyna i amfiteatr, Wysoką Bramę oraz zachowane fragmenty murów miejskich i bulwar nad Łyną.

Kiedy już zmęczą Was zabytki, warto odwiedzić imponujące tężnie solankowe. Obiekt ten ma 100 metrów długości i 8 metrów wysokości, a także taras widokowy, z którego można podziwiać okolicę Doliny Symsarny. Rozpylany w powietrzu aerozol z wody leczniczej, wdychany podczas spacerów lub wypoczynku, pomaga w leczeniu wielu chorób, w tym związanych z układem krwionośnym, oddechowym, przemianą materii oraz chorób i urazów układu kostno-stawowego. Woda pobrana z odwiertu o głębokości 1035 metrów zawiera 17674,57 mg/litr rozpuszczonych składników mineralnych, głównie chlorków i sodu, oraz zmienną ilość jodków. Tężnie otoczone są lasami i łąkami, co wpływa na korzystne właściwości powietrza, zawierającego olejki aromatyczne, fitoncydy o działaniu bakteriobójczym i bakteriostatycznym oraz łagodzące ciśnienie krwi i wspomagające drogi oddechowe. W Lidzbarku Warmińskim przeważają wiatry zachodnie i południowo-zachodnie, co sprzyja optymalnym warunkom termicznym i wilgotności. Oprócz tężni dostępne są kąpiele słoneczne, terapia ruchowa, krioterapia, balneoterapia i nowoczesna neurorehabilitacja w pobliskim Warmińskim Centrum Rehabilitacji.

Termy Warmińskie są kolejnym punktem na uzdrowiskowej trasie Lidzbarka Warmińskiego i są jednym z nielicznych ośrodków w północnej Polsce, które wykorzystują zdrowotne właściwości wód termalnych. Woda wykorzystywana w termach ma właściwości solanki i jest odpowiednia do kąpieli leczniczych, co czyni to miejsce doskonałym dla osób z zaburzeniami neurologicznymi czy układu krążenia. Poza basenami i zbiornikami z wodami o różnych właściwościach, Termy Warmińskie oferują także możliwość całorocznego pływania w zewnętrznej rzece o wyższej temperaturze oraz rozbudowany kompleks saun różnego rodzaju, które również posiadają znane i doceniane właściwości prozdrowotne.

Więcej:
www.uzdrowiskolidzbarkwarminski.pl;
www.lidzbarkw.pl

Zielone miejsca w miasteczkach Cittaslow

W miasteczkach Cittaslow powstało też wiele zielonych miejsc, które dzięki rewitalizacji zyskały nowe oblicze i są idealne do odpoczynku. Należy do nich Park Miejski w Reszlu w dolinie rzeki Sajny, który jest jedną z największych atrakcji miasta. Park ten powstał na terenie dawnego ogrodu zamkowego, który był otoczony murem obronnym. Tereny parkowe są bogate w zabytkowe drzewa, krzewy i kwiaty. W samym centrum parku znajduje się piękny staw, wokół którego można spacerować i podziwiać widoki. Park oferuje wiele atrakcji dla turystów, m.in. miejsca do piknikowania, plac zabaw dla dzieci, ale także ścieżki rowerowe i miejsca do wędkowania. Poprzez park prowadzi trasa ekologiczno-dydaktyczna, wzdłuż której ustawiono tablice informacyjne opisujące florę, faunę oraz zabytki spotkane na szlaku. Wokół parku rozciąga się zabytkowe miasto Reszel, które posiada bogatą historię oraz wiele zabytków, takich jak gotycki kościół św. Jana Chrzciciela czy dobrze zachowany zamek biskupi.

• 

• 

Nowe oblicze zyskały też okolice rzeki Pisy w Barczewie. Ich odnowa została doceniona w konkursie Modernizacja Roku. Pisa to jedna z większych rzek przepływających przez Barczewo i okoliczne tereny. Okolice rzeki oferują wiele możliwości aktywnego wypoczynku na łonie natury. Właśnie tu powstał Park Miejski w Barczewie, którego obszar został zagospodarowany na cele rekreacyjne i wypoczynkowe dla mieszkańców miasta oraz turystów. Celem inwestycji było utworzenie miejsca przyjaznego dla wypoczynku i rekreacji w centrum miasta, a także usunięcie barier architektonicznych i umożliwienie dostępu osobom niepełnosprawnym. Park Miejski pozwolił na połączenie kluczowych zabytków miasta i stał się atrakcyjnym miejscem spędzania wolnego czasu. Na terenie parku znajdują się elementy dostosowane do różnych grup wiekowych, w tym także dla osób niepełnosprawnych. Znajdziemy tu miejsca wypoczynku z ławkami w kształcie fali, plac ze ślimakiem, place zabaw dla dzieci, siłownię zewnętrzną, stoliki do gier, ścieżkę edukacyjną, łąkę kwietną, łąkę piknikową oraz przystań kajakową ze slipem i zapleczem sanitarnym.

Widok z lotu ptaka

Podziwianie pięknych widoków z wysokości to wspaniałe doświadczenie dla każdego, kto kocha patrzenie na naturę lub panoramę miasta z innej perspektywy. Obserwowanie otaczającej nas przyrody, wzgórz, dolin i jezior z perspektywy ptaka pozwala na zobaczenie piękna, którego nie jesteśmy w stanie dostrzec z poziomu ziemi. Dodatkowo, podziwianie panoramy miasta z góry pozwala na odkrycie nieznanych elementów, które mogą zaskoczyć nawet mieszkańców doskonale znających okolicę. Wysokie punkty widokowe to zatem idealne miejsca do wyciszenia, relaksu i cieszenia się pięknem otaczającej nas przyrody i infrastruktury miejskiej. Na Warmii i Mazurach istnieje wiele punktów widokowych wartych odwiedzenia. Wieże cieśnień to jeden z charakterystycznych elementów krajobrazu regionu, a ostatnie lata przyniosły wiele ciekawych adaptacji tych budowli, które obecnie pełnią funkcję punktów widokowych.

Wieża widokowa w Olsztynku

Wieża widokowa w Olsztynku jest jednym z symboli tego urokliwego miasta. W 2018 roku przeszła ona gruntowny remont, dzięki któremu odzyskała swój blask i stała się atrakcyjnym punktem widokowym dla turystów. Remont Wieży Ciśnień w Olsztynku obejmował m.in. odnowienie elewacji, budowę tarasu widokowego w miejscu zbiornika oraz instalację windy, nowych schodów i poręczy. Prace przeprowadzono z dużą starannością i uwagą na detale, aby zachować autentyczny charakter wieży i jednocześnie zapewnić bezpieczeństwo odwiedzającym. Po remoncie Wieża Ciśnień w Olsztynku zyskała nowy wygląd i stała się jeszcze bardziej atrakcyjnym punktem widokowym. Wstęp na wieżę jest bezpłatny.

• 

• 

Zabytkowa wieża ciśnień w Rynie

Zabytkowa wieża ciśnień w Rynie to kolejna atrakcja widokowa w województwie warmińsko-mazurskim. Została ona wybudowana w 1940 roku i pierwotnie służyła jako element systemu wodociągowego miasta. Po dziesięciu latach od jej wybudowania, wieża przestała pełnić swoją pierwotną funkcję i przez lata niszczała. W 2016 roku przystąpiono do remontu wieży, który trwał kilka lat. W ramach prac odrestaurowano wieżę i dobudowano na jej szczycie platformę widokową, z której rozciąga się piękny widok na jezioro Ołów i częściowo Ryńskie oraz pokrzyżacki zamek, w którym ulokowany jest obecnie Hotel Zamek Ryn ****. Wieża ciśnień w Rynie stała się atrakcyjnym punktem widokowym dla turystów, którzy chętnie ją odwiedzają. To przykład na to, jak warto chronić zabytki i dbać o nie, aby przyciągały turystów i były atrakcyjne dla mieszkańców. Dzięki remontowi wieży ciśnień, Ryn zyskał nową atrakcję turystyczną, którą z chęcią odwiedzają zarówno mieszkańcy okolic, jak i turyści.

Wieża bramna w Braniewie

Wieża bramna Zamku Biskupiego w Braniewie jest zabytkiem, który przetrwał wiele lat. W 2018 roku rozpoczęto prace renowacyjne, które miały na celu przywrócenie wieży jej dawnej świetności. Po długich i skrupulatnych robotach remontowych, w maju 2021 roku wieża bramna została oficjalnie otwarta dla zwiedzających. Wieża bramna Zamku Biskupiego w Braniewie to imponująca budowla, która jest jednym z najważniejszych zabytków tego miasta. Wieża pochodzi z XV wieku i pierwotnie służyła jako część murów obronnych miasta. W XVIII wieku została zintegrowana z Zamkiem Biskupim, co pozwoliło na jej zachowanie do dzisiaj. Po przeprowadzonej renowacji wieża bramna jest w bardzo dobrym stanie technicznym. Turystom, którzy odwiedzają Braniewo, oferuje się możliwość wejścia na szczyt wieży i podziwiania panoramy miasta z góry. To niewątpliwie jedna z najpiękniejszych atrakcji turystycznych w Braniewie, która przyciąga wielu zwiedzających z całego kraju.

Wieża katedralna w Elblągu

Mimo, iż Elbląg nie należy do sieci Cittaslow, to warto go odwiedzić. Wieża katedry św. Mikołaja mieszcząca się w tym mieście to ciekawa atrakcja turystyczna, która liczy ponad 97 metrów wysokości, co czyni ją najwyższą budowlą sakralną w Polsce po prawej stronie Wisły. Po pokonaniu 365 schodów, nieopodal jej szczytu, wychodzi się na platformę widokową, z której można podziwiać panoramę miasta i okolic. Wieża katedry św. Mikołaja w Elblągu przez wieki przeszła wiele przemian. Pierwotnie została zbudowana w stylu gotyckim i była częścią katedry. Po zakończeniu działań wojennych wieża katedry św. Mikołaja została odbudowana i odrestaurowana, a w latach 60. XX wieku zainstalowano na niej platformę widokową. Wieża jest czynna od połowy maja do połowy października.

Więcej: www.muzeum.elblag.pl

Wieża Wodna we Fromborku

Frombork, podobnie jak Elbląg, nie należy do sieci Cittaslow, jednak to miasto słynące przede wszystkim z pobytu polskiego astronoma, Mikołaja Kopernika, jest warte odwiedzenia. Znajduje się tu wiele zabytków, w tym wyjątkowa Wieża Wodna. Wieża Wodna to istotny element Kanału Kopernika, który został wybudowany pod koniec XIV wieku. Kanał ten miał prawie 6 kilometrów długości i służył do dostarczania słodkiej wody do Fromborka z rzeki Baudy, wpadającej do Zalewu Wiślanego. W miejscu tym przez wiele lat funkcjonował młyn wodny, a wieżę w jej obecnej formie wybudował murarz Stanisław.

W latach 1571–1572 wieżę wyposażono w specjalnie zaprojektowany mechanizm czerpakowy, dzięki czemu woda z kanału była podnoszona na wysokość około 25 metrów, skąd była doprowadzana na wzgórze i do kanonii zewnętrznych, leżących poza murami katedralnych umocnień. Była to wówczas innowacyjna koncepcja, a system wodociągowy we Fromborku był pierwszym na ziemiach polskich i drugim w Europie, po bawarskim Augsburgu z 1548 roku. Twórcą maszynerii wodociągowej we Fromborku był wrocławski rurmistrz Walenty Händel, pradziad słynnego kompozytora Jerzego Fryderyka Händla.

• 

• 

• 

Z czasem autorstwo skomplikowanego systemu wodociągowego zostało błędnie przypisane Mikołajowi Kopernikowi, a kanał, wieża i wodociąg stały się dla ludzi nierozłącznymi budowlami, datowanymi na ten sam okres. Urządzenia wodociągowe funkcjonowały przez około 200 lat, a rury i konstrukcję czerpakową rozebrano dopiero pod koniec XVIII wieku. Kanał Kopernika pełnił funkcje gospodarcze aż do 1944 roku, do tego czasu napędzał koło wodne młyna zbożowego działającego w obrębie Wieży Wodnej. Dziś Wieża Wodna we Fromborku to miejsce, które oprócz podziwiania panoramy miasta i Zalewu Wiślanego, można odwiedzić także ze względu na związki z Jerzym Fryderykiem Händlem, którego muzyka jest tam prezentowana. Jeszcze wyżej położonym punktem widokowym we Fromborku jest taras Wieży Radziejowskiego, należącej do kompleksu Wzgórza Katedralnego.

Więcej: www.wiezawodna.pl http://www.wiezawodna.pl

Ciekawe miejsca widokowe można też odnaleźć w wieżach kościelnych i licznych zabytkach regionu. Każde z nich pozwala spojrzeć na krajobraz z ciekawej i odmiennej perspektywy. Zapraszamy więc do zwiedzania i podziwiania widoków.

Oprac. Kamila Górecka – Kirwiel