Któż z nas nie kojarzy daty 15 lipca 1410 roku? To wówczas rozegrała się najbardziej krwawa i największa bitwa średniowiecza, która złamała potęgę Zakonu Krzyżackiego.

Obecnie Pola Bitwy pod Grunwaldem co roku w rocznicę słynnego boju przyciągają rzesze turystów z Polski i zagranicy, a odbywająca się tam inscenizacja legendarnego starcia wojsk polskich i litewskich z krzyżackimi na stałe wpisała się do kalendarza każdego miłośnika historycznych rekonstrukcji. Obiektem, który turyści i pasjonaci historii mogą odwiedzać przez cały rok jest Muzeum Bitwy pod Grunwaldem, które rozpoczęło swoją działalność w dniu odsłonięcia Pomnika Grunwaldzkiego w lipcu 1960 r., czyli w okrągłą, bo 550., rocznicę bitwy pod Grunwaldem. We wrześniu 2022r. został oddany do użytku nowy budynek muzeum, które obecnie dysponuje powierzchnią ponad 1300 mkw. W nowoczesnej i atrakcyjnej przestrzeni na zwiedzających czeka multimedialna sala wystawowa, sala konferencyjna i sala rycerska, w której członkowie bractw rycerskich trenują i walczą na oczach zgromadzonej widowni. Odtworzono także kaplicę pobitewną, w której, dzięki zastosowaniu słupów świetlnych, doskonale oddano wygląd oryginalnej budowli, ustawionej z inicjatywy wielkiego mistrza Henryka von Plauen na polu bitwy.

• 

• 

W nowym muzeum odwiedzający mogą zapoznać z ekspozycją stałą pt. „Wielka Wojna z Zakonem Krzyżackim w latach 1409–1411”. Podzielono ją na dziesięć bloków tematycznych: „Zakon, Polska i Litwa przed Wielką Wojną”, „Przyczyny bezpośrednie rozpoczęcia działań wojennych”, „Plany i problemy”, „Przygotowania do Wojny i bitwa pod Grunwaldem”, „Bitwa pod Grunwaldem”, „Oblężenie Malborka”, „Tradycja Grunwaldzka”, „Ekspozycja chorągwi rycerskich”, „Zabytki archeologiczne” oraz „Kaplica”. Wystawa ta łączy nowoczesne technologie multimedialne z tradycyjnymi eksponatami muzealnymi. Odwiedzający poznają historię poprzez filmy, aplikacje, interaktywne mapy i średniowieczne artefakty wydobyte w czasie wykopalisk oraz wykonane współcześnie kopie strojów, uzbrojenia i wyposażenia średniowiecznych rycerzy.

• 

• 

• 

• 

Panele tematyczne wystawy chronologicznie obrazują czasy od rozbicia dzielnicowego po współczesność. Można dzięki temu poznać problematykę stosunków międzynarodowych, które zaowocowały wybuchem wojny, przebieg konfliktu i bitwy pod Grunwaldem, a także historię badań archeologicznych prowadzonych na terenie pola bitewnego. Odwiedzający mają możliwość obejrzenia filmów wykonanych w technice 360 stopni i interaktywnych map wyposażonych w ekrany dotykowe, które umożliwiają zapoznanie się z przebiegiem bitwy pod Grunwaldem i obserwowanie siedmiu etapów przemieszczania się wojsk w jej trakcie. Goście mogą wysłuchać opowieści o bitwie wygłaszanych przez jej słynnych uczestników, np. króla Jagiełłę.

W pierwszej części ekspozycji zwiedzający zostaje wprowadzony w tematykę związaną z sytuacją polityczną i gospodarczą Polski, Litwy i Zakonu Krzyżackiego przed Wielką Wojną, relacjami pomiędzy trzema stronami, wypowiedzeniem wojny i organizacją przygotowań do niej. W drugiej części zapoznaje się z przebiegiem bitwy pod Grunwaldem, sytuacją po bitwie, jak również marszem na Malbork oraz z kończącym Wielką Wojnę dokumentem I pokoju toruńskiego. Tę cześć wystawy zamyka dział poświęcony zabytkom archeologicznym pozyskanym na terenie Pól Grunwaldu. Ostatnim blokiem tematycznym jest kaplica pobitewna, która stanowi podsumowanie zwiedzania sali ekspozycyjnej.

Zwieńczeniem trasy zwiedzania jest ekspozycja poświęcona tradycji grunwaldzkiej na przestrzeni dziejów. Zagadnienia poruszane w tym bloku, prezentują wydarzenia mające na celu upamiętnienie zwycięstwa grunwaldzkiego i dotyczą okresu od ustanowienia przez Jagiełłę 15 listopada pierwszym świętem narodowym, aż do czasów współczesnych.

Dzięki przestrzeni, którą muzeum zyskało po otwarciu nowego budynku światło dzienne ujrzały wreszcie eksponaty, które od dawna oczekiwały na możliwość wystawienia. Na wystawach znalazły się m.in. artefakty z wykopalisk – fragmenty średniowiecznego uzbrojenia czy kości odkryte w ramach prac archeologicznych prowadzonych na Polach Grunwaldu.

• 

Otwarcie placówki w obecnym kształcie dało duże możliwości rozszerzenia działalności kulturalnej i wzbogacenia jej o dodatkowe wydarzenia i programy. Dzięki temu roczny kalendarz działalności kulturalnej wychodzi naprzeciw współczesnym potrzebom turystycznym i społecznym. Stała oferta edukacyjna Muzeum Bitwy pod Grunwaldem została w znaczonym stopniu wzbogacona o nowe warsztaty i zajęcia dla dzieci i młodzieży, które są organizowane w oparciu o znajdującą się w nowym budynku muzeum salę edukacyjną. Nowa infrastruktura pozwala także na rozszerzenie działalności naukowej poprzez organizację konferencji i sympozjów naukowych na terenie własnego obiektu w nowoczesnej, multimedialnej sali
konferencyjnej.

Inną atrakcyjną możliwością jest zwiedzanie Pól Grunwaldu z przewodnikami z Zachodniomazurskiego Stowarzyszenia Przewodników, którzy czekają na turystów każdego wakacyjnego dnia. W trakcie wycieczki zobaczyć można kaplicę pobitewną i Wzgórze Pomnikowe. Przewodnik opowie o bitwie, a także oprowadzi po wystawach muzeum. (www.facebook.com/przewdodnicypomazurach). Ponadto nowe muzeum oferuje ciekawie opracowane nośniki audioguide przeznaczone do samodzielnego zwiedzania.

Warto pamiętać, że muzeum jest także organizatorem lub współorganizatorem wielu wydarzeń o charakterze edukacyjno – historycznym, wśród których są, organizowane corocznie, „Dni Grunwaldu” i inscenizacja Bitwy, cykl turniejów rycerskich w ramach Rycerskiej Ligi Turniejowej Grunwaldzkiej Akademii Miecza, imprezy okolicznościowe, między innymi, z okazji Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych, Święta Wojska Polskiego, Nocy Muzeów, zawody w łucznictwie konnym (w randze Pucharu Europy), a także jedyna w Polsce zimowa, plenerowa impreza rekonstrukcyjna – Rejza na Zamek w Nidzicy i Pola Grunwaldu.

Bogata oferta wystawiennicza oraz ciekawe wydarzenia sprawiają, iż Muzeum Bitwy pod Grunwaldem jest w stanie zaproponować atrakcyjną ofertę dla każdego zwiedzającego w ciągu całego roku.

Warto dodać, że istnieje możliwość zorganizowania grupowego pobytu na Polach Grunwaldu według indywidualnego programu z wieloma dodatkowymi atrakcjami, jak: strzelanie z łuku, przejście po polach z pochodniami, ognisko z menu średniowiecznej uczty, koncerty muzyki dawnej, pokazy jazdy konnej czy artylerii. To doskonały pomysł na firmową imprezę integracyjną lub prywatną uroczystość.

• 

• 

Prace związane z realizacją projektu nowego Muzeum Bitwy pod Grunwaldem kosztowały w sumie 47 mln zł i w większości zostały sfinansowane ze środków samorządu województwa warmińsko-mazurskiego oraz Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W efekcie powierzchnia muzeum zwiększyła się z 275 do prawie 4000 mkw. Wystawa została wykonana przez firmę Group AV, która odpowiadała za przygotowanie ekspozycji w Muzeum Archeologicznym w Wiślicy i Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie. W obecnej postaci Muzeum Bitwy pod Grunwaldem doskonale wpisuje się w XXI-wieczną formułę prezentowania historii – w sposób ciekawy, interaktywny i angażujący.

Warto odwiedzić nową siedzibę muzeum i śledzić zaplanowane wydarzenia, bo szykuje się mnóstwo atrakcji, nie tylko dla miłośników historii.

Więcej:

www.muzeum-grunwald.pl;
www.facebook.com/grunwald

Oprac. Kamila Górecka-Kirwiel