Wypoczywając, chcemy chłonąć wrażenia wszystkimi zmysłami. Mnóstwo doznań smakowych zapewniają nam członkowie Sieci Dziedzictwa Kulinarnego „Warmia Mazury Powiśle”. Dania i produkty możemy poznawać, uczestnicząc w wydarzeniach kalendarza imprez promujących żywność naturalną, tradycyjną, lokalną i regionalną.
Region znany jest z bogactwa smaków i oryginalnych potraw, przygotowywanych na bazie naturalnych składników. Regionalne dania i trunki, w tym miody pitne i piwa rzemieślnicze, znajdziemy w licznych restauracjach i gospodach. Receptury wielu specjałów, którymi możemy obecnie się delektować, mają swoje korzenie w historii. Mieszkańcy Warmii, Mazur i Powiśla, należący do różnych kultur, narodów i wyznań, przez wieki wytwarzali oryginalne kulinaria, nawiązujące do kuchni staropolskiej, niemieckiej, warmińskiej, mazurskiej, litewskiej, ukraińskiej czy rosyjskiej. Te specjały można kupować bezpośrednio u lokalnych producentów, w wybranych sklepach i lokalach gastronomicznych, a także na tradycyjnych targowiskach.
Region w kulinarnej sieci
Warmia i Mazury, jako pierwszy region w Polsce, już w 2005 r. przystąpił do Europejskiej Sieci Regionalnego Dziedzictwa Kulinarnego. To organizacja, która promuje żywność wytwarzaną w sposób nieprzemysłowy i przyjazny dla środowiska, z wykorzystaniem naturalnych, lokalnych surowców. Sieć wpisuje się w trend życia w rytmie slow, będący przeciwwagą dla kultury fast food i żywności przemysłowej.
Obecnie Sieć Dziedzictwa Kulinarnego „Warmia Mazury Powiśle” jest największą organizacją regionalną w Polsce i jedną z największych w Europie. Należą do niej rodzinne gospodarstwa rolne, producenci i przetwórcy żywności oraz restauracje, zajazdy i gospody kultywujące tradycje kulinarne regionu i promujące jego dziedzictwo. Z końcem 2019 r. do sieci należało 139 członków. Produkty żywnościowe i lokale opatrzone charakterystycznym znakiem sieci gwarantują konsumentom sprawdzoną jakość.
Regionalne potrawy są przygotowywane według tradycyjnych receptur z darów lasów (dziczyzna, runo leśne) i jezior (ryby), dostępnych upraw (ziemniaki, kapusta, zboża) oraz ziół. Ponad 30 takich wyrobów znalazło się na Liście Produktów Tradycyjnych, prowadzonej przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Ale także wiele innych specjałów powstających na Warmii, Mazurach i Powiślu sprawia, że pobyt w regionie staje się ciekawy dla naszych kubków smakowych.
Festiwale pełne smaków
Dobrą kuchnię popularyzują i promują liczne festiwale kulinarne, organizowane w plenerze od wiosny do jesieni. Cieszą się one dużym zainteresowaniem mieszkańców regionu i turystów, którzy dzięki nim mogą poznawać w praktyce dziedzictwo kulinarne. Większość z tych wydarzeń współorganizuje samorząd województwa warmińsko-mazurskiego w ramach kalendarza imprez regionalnych promujących żywność. Podczas festiwali restauratorzy i producenci żywności rywalizują w konkursach, które mają wyłonić najlepsze dania i wyroby.
Rzesze smakoszy mogą uczestniczyć w festiwalach poświęconych m.in. potrawom: z ryb (Mikołajki), dziczyzny (Lidzbark Warmiński), ziemniaków (Szczytno), mięsa indyczego (Nowa Wieś koło Iławy), gęsiny (Iława), z kluskami i makaronem (Kąciki koło Kurzętnika), z ziołami (Olsztynek), z miodem (Ełk) i mlekiem (Olecko). Odbywają się również imprezy promujące wybrane produkty czy dania, np.: kartacze (Gołdap), tradycyjny chleb (Elbląg), pierogi (Biesowo), smalec i ogórki kiszone (Ryn), sery i twarogi (Lidzbark Warmiński, Olsztyn). Ukoronowanie sezonu stanowi konkurs wyłaniający najlepszy produkt i najlepszą potrawę regionalną.
Tegoroczny konkurs odbędzie się 16 sierpnia podczas Festiwalu Dziedzictwa Kulinarnego Warmii, Mazur i Powiśla w Olsztynie. Wśród jego jurorów nie zabraknie gwiazd popularnych programów kulinarnych. W ubiegłym roku jednym z oceniających był znany kucharz Karol Okrasa. Na scenie przygotował on tradycyjne potrawy w nowej odsłonie: plińce z pomoćką i wędzonym pstrągiem oraz sandacza marynowanego z miodową musztardą z gruszek.
Listę członków Sieci Dziedzictwa Kulinarnego „Warmia Mazury Powiśle”, wiele aktualnych informacji o jej działaniu oraz mnóstwo oryginalnych przepisów na tradycyjne, regionalne dania można znaleźć na:
www.produktregionalny.warmia.mazury.pl
opracował Rafał Śliwiak
